Porast broja akutnih trovanja gljivama
16. 07. 2009
Beograd, 16.jul - Proteklih dana zapažen je značajan porast broja akutnih trovanja gljivama. Od 01.07.2009.godine u Klinici za urgentnu i kliničku toksikologiju Centra za kontrolu trovanja (CKT) VMA hospitalizovano je 20 pacijenata sa akutnim trovanjem gljivama. Devet (45%) pacijenata je imalo trovanje teškog stepena, po tipu amanitinskog sindroma od kojih je jedna pacijentkinja preminula uprkos svim merama intenzivnog lečenja.
Akutna trovanja gljivama imaju veliki klinički značaj zbog raznolike kliničke slike (ispoljavaju se u 8 različitih sidroma), učestalosti (godišnje se u Evropi leči oko 10.000 pacijenata), velike smrtnosti (Amanita phalloides 10-50%).Inače, pod pojmom otrovne gljive podrazumevaju se sve one vrste koje u organizmu izazivaju patološke promene i oštećenja organa. Neke od njih izazivaju blage reakcije kao što su bolovi u trbuhu, mučnina, povraćanje ili alergijske reakcije koje su prolazne, ali postoji i jedan broj vrsta koje izazivaju mnogo ozbiljnija oštećenja i smrt. Otrovnost gljiva može se tačno utvrditi samo hemijskom analizom.
Na osnovu vremena koje prođe od ingestije do prvih simptoma trovanja se dele na ona sa kratkim ili dugim inkubacionim periodom. Trovanja sa kratkim inkubacionim periodom (30 min - 3 sata) ispoljavaju se u vidu 5 sindroma: gastrointestinalni, muskarinski, muscimolski (mikoatropinski), psilocibinski (psihotomimetski) i koprinski. Ona imaju povoljan tok i ishod. Dug inkubacioni period u trajanju od 3 sata do nekoliko dana, karakteriše trovanja sa oštećenjem jetre i bubrega. Ona imaju tešku kliničku sliku i često letalni ishod. To su trovanja sa slikom amanitinskog (faloidinskog) sindroma, orelaninskog i giromitrinskog sindroma.
Veoma je važno da se odmah izazove povraćanje i da se pacijent javi lekaru. Šanse za izlečenje su znatno veće ako se specifična terapija primeni u prvih 48 sati.
Po rečima prof.dr Slavice Vučinić, načelnika Klinike za urgentnu i kliničku toksikologiju CKT godišnje se u istoj zbrine preko 3500 pacijenata, a uočava se konstantan trend porasta ovog broja. Tako je za prvih 6 meseci ove godine zbrinuto 2245 pacijenata. U grupi hospitalno lečenih pacijenata dominantan uzročnik trovanja su lekovi - 57%, zatim kućna hemija i industrijske hemikalije - 10%, korozivne materije - 9%, pesticidi - 8%, dok su ostali uzročnici trovanja zastupljeni u manjem procentu. Klinika je otvorena 24 sata tokom cele godine za prijem i lečenje bolesnika iz cele zemlje.